سنگ هرکاره (سنگ صابونی) چیست؟
ماهیت سنگ صابونی :
سنگ صابون
از مخلوطی از کانی‌های مختلف تشکیل شده است. کانی‌های اصلی که در تشکیل سنگ صابون شرکت دارند، عبارتند از:
1. تالک: تالک کانی اصلی در ساختار سنگ صابون است. این کانی دارای خواص ضد چسبندگی و لغزنده بوده و باعث می‌شود ظرف سنگ صابون به راحتی تمیز شود. تالک همچنین مسئولیت توزیع یکنواخت حرارت در ظرف را برعهده دارد.
2. کلرویت: کلرویت یک کانی کلسیمی است که در ساختار سنگ صابون مشاهده می‌شود. این کانی به سختی و استحکام سنگ صابون افزوده و آن را قویتر می‌کند.
3. سیلیکات تریملیت: این کانی به نام های دیگر مانند استیلیت و استیاتیت نیز شناخته می‌شود. سیلیکات تریملیت موجب می‌شود سنگ صابون دارای خواص مقاومت در برابر حرارت بالا و توزیع یکنواخت حرارت باشد.
4. کلینوپیروکسن: این کانی نیز در تشکیل سنگ صابون نقش دارد و می‌تواند به استحکام و سختی آن افزوده کند.
5. دیگر کانی‌ها: به طور کلی، سنگ صابون ممکن است حاوی کانی‌های دیگری مانند دلومیت، فلوریت، میکا و غیره باشد. این کانی‌ها می‌توانند ویژگی‌ها و رنگ‌های متفاوتی به سنگ صابون ببخشند.
مهم است بدانید که ترکیب دقیق کانی‌ها و نسبت آنها در سنگ صابون ممکن است با تولید کننده‌ها و مناطق مختلف جهان متفاوت باشد. همچنین، رنگ و ظاهر سنگ صابون می‌تواند به وجود آمدن کانی‌های مختلف و نسبت‌های متفاوت آنها برگردد.
ویکی پدیا :
سنگ صابونی (همچنین به نام استئاتیت یا صابون نیز شناخته می شود).
یک تالک شیست است.
این ماده عمدتاً از تالک معدنی غنی از منیزیم ،تشکیل شده است و توسط دگرگونی دیناموگرم و متاسوماتیسم تولید می شود. که در مناطقی که صفحات تکتونیکی فرورانش می کنند، سنگ ها را با گرما و فشار تغییر می دهد.
این سنگ هزاران سال است که وسیله ای برای کنده کاری بوده است.
مشخصه های فیزیکی:
سنگ صابونی به دلیل محتوای تالک بالای آن نسبتاً نرم است، تالک دارای ارزش تعریفی 1 در مقیاس سختی Mohs است. نمرات نرم تر ممکن است در هنگام لمس شبیه به صابون باشد، از این رو این نام را به خود اختصاص داده است. هیچ سختی ثابتی برای سنگ صابون داده نشده است، زیرا مقدار تالک موجود در آن به طور گسترده ای متفاوت است، از 30٪ برای درجات معماری مانند آنهایی که روی میزها استفاده می شود تا 80٪ برای درجه های کنده کاری. حکاکی سنگ صابون آسان است. همچنین بادوام، مقاوم در برابر حرارت است و ظرفیت ذخیره حرارت بالایی دارد. بنابراین هزاران سال است که برای تجهیزات پخت و پز و گرمایش استفاده می شده است.سنگ صابون به دلیل دوام و ویژگی های الکتریکی و به دلیل اینکه می توان آن را به شکل های پیچیده قبل از پخت پرس کرد، اغلب به عنوان عایق برای مسکن و اجزای الکتریکی استفاده می شود. سنگ صابون زمانی که تا دمای 1000 تا 1200 درجه سانتیگراد (1830 تا 2190 درجه فارنهایت) حرارت داده می شود، تبدیل به انستاتیت و کریستوبالیت می شود. در مقیاس Mohs، این مربوط به افزایش سختی به 5.5-6.5 است.ماده به دست آمده، سخت تر از شیشه، گاهی اوقات “گدازه” نامیده می شود.
هوش مصنوعی:
پخت و پز در ظروف سنگ صابون:
یک روش قدیمی و معمول در برخی مناطق است. ظروف سنگ صابون معمولاً از قطعات سنگ صابون طبیعی ساخته می‌شوند که از نظر شیمیایی غیر‌سمی و با دوام هستند. این ظروف معمولاً دارای خواص حرارتی خوبی هستند و می‌توانند حرارت را به طور یکنواخت و پایدار منتقل کنند.
برای پخت و پز در ظروف سنگ صابون، ابتدا ظرف را با آب و مایع ظرفشویی شستشو دهید تا از هر گونه آلودگی و ذرات غیرمناسب پاک شود. سپس ظرف را خشک کنید.
قبل از استفاده، ظرف سنگ صابون را باید قویتر کنید تا در برابر شکستن در دمای بالا مقاومت بیشتری داشته باشد. برای این منظور، ظرف را به آرامی درون فر قرار دهید( می توانید این کار را با اجاق منزل یا منقل اتش هم انجام دهید ) و دما را به آهستگی افزایش دهید. این کار به ظرف اجازه می‌دهد تا به آرامی گرم شده و از تنش حرارتی جلوگیری می‌کند که ممکن است باعث شکستن ظرف شود.
هنگامی که ظرف سنگ صابون به دمای مطلوب رسید، می‌توانید آن را از فر بیرون آورده و غذا یا طعام مورد نظر را در آن پخت کنید. ظرف سنگ صابون معمولاً برای پخت موادی مانند گوشت، ماهی، سبزیجات و نان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مزیت استفاده از ظروف سنگ صابون در پخت و پز، توزیع یکنواخت حرارت در طول ظرف و حفظ دمای ثابت است. همچنین، این ظروف دارای خواص ضد چسبندگی نیز هستند که باعث می‌شود غذا به راحتی از آن جدا شود و تمیز کردن آن ساده‌تر شود.
بعد از اتمام پخت و پز، ظرف را از روی حرارت برداشته و به آرامی خنک کنید. سپس می‌توانید ظرف را با آب و مایع ظرفشویی شستشو دهید و خشک کنید.
مهم است به خاطر داشته باشید که برخی از ظروف سنگ صابون ممکن است ضد آب نباشند و باید آب بندی شوند.
همچنین، توجه داشته باشید که ظروف سنگ صابون ممکن است به دلیل وزن و سختی خود، حمل و نقل آسانی نداشته نباشند. همچنین، برخی از این ظروف ممکن است نیاز به نگهداری خاصی داشته باشند تا از خرابی و سایر مشکلات جلوگیری کنند.
ظروف سنگ صابون معمولاً بسیار با دوام هستند و می‌توانند در دماهای بالا مقاومت کنند. آنها می‌توانند حرارت را به طور یکنواخت و پایدار منتقل کنند، به این معنی که غذا در تمام نقاط ظرف به طور یکسان پخته می‌شود و از وجود نقاط سرخ شده یا نرم مانده در مرکز ظرف جلوگیری می‌کند.
یکی از خواص مهم ظروف سنگ صابون، خاصیت ضد چسبندگی آنها است. این به معنای آن است که غذا به راحتی از ظرف جدا می‌شود و ممکن است نیازی به استفاده از روغن یا چربی زیاد برای پخت غذا نباشد. این ویژگی باعث می‌شود تمیز کردن ظروف بسیار آسان‌تر شود و معمولاً کافیست آنها را با آب و مایع ظرفشویی بشویید.
در زمینه نگهداری ظروف سنگ صابون، مهم است که آنها را در دمای محیط نگهداری کنید و از تغییرات دمایی ناگهانی جلوگیری کنید. همچنین، بهتر است از آب سرد برای سرد کردن آنها استفاده نکنید و از آب گرم یا ظروف گرم برای جلوگیری از تغییر ناگهانی دما استفاده کنید، زیرا ممکن است ظرف به دلیل تغییر ناگهانی دما شکسته شود.
در نهایت، همانند هر ظرف دیگری، مراقبت و نگهداری درست از ظروف سنگ صابون نیز ضروری است. بعد از استفاده، ظرف را با آب و مایع ظرفشویی شستشو دهید و به آرامی خشک کنید.
استفاده از ظروف سنگ صابون در پخت و پز مزایا و زیبایی‌های خود را دارد، اما باید توجه داشت که همه این ویژگی‌ها برای هر ظرف سنگ صابون صدق نمی‌کند و بعضی از آنها ممکن است دارای ویژگی‌ها و خواص متفاوتی باشند. بنابراین، قبل از خرید و استفاده، بهتر است راهنمایی و دستورالعمل‌های تولید کننده را مطالعه کنید.
صنایع دستی:
تاریخچه کامل استفاده از سنگ صابون در ایران و جهان را در این صفحه ( تاریخچه ظروف سنگی ) بخوانید.
استفاده از ظروف سنگ صابون در ایسلند
استفاده از ظروف سنگ صابون در هند
استفاده از ظروف سنگ صابون در هند
استفاده از ظروف سنگ صابون در برزیل
استفاده از ظروف سنگ صابون در برزیل
استفاده از ظروف سنگ صابون در ایتالیا
سنگ صابون سالیان متمادی جهت استفاده در صنایع مختلف در کشور های گوناگون استخراج و تولید گردیده است. از جمله این موارد میتوان به ساخت ظروف سنگ صابون برای پخت وپز در هند و ایتالیا ، گرینلند ، فنلاند و ایسلند ، استفاده در صنعت ساختمان سازی در برزیل و ساخت ظروف و استفاده در صنایع الکترونیکی و بهداشتی در کانادا نام برد.
با توجه به تنوع ساخت و تولید در کشور های مختلف میتوان به این برداشت رسید که به علت تفاوت در ساختار سنگ های صابون استخراج شده در کشور های مختلف از هر کدام در صنایع متفاوتی استفاده شده است.
به طور قطع با توجه به تاریخچه کشورمان این سنگ در مرحله اول در صنایع دستی مورد توجه قرار گرفته است.
معادن:
سنگ صابون مخصوص معماری در کانادا، برزیل، هند و فنلاند استخراج و به ایالات متحده وارد می شود. معادن فعال آمریکای شمالی شامل معادنی در جنوب شهر کبک که با محصولات عرضه شده توسط Barretts Minerals Company و دیگری در ویرجینیای مرکزی که توسط شرکت Alberene Soapstone اداره می شود، می باشد.
معادن ایران :
در زمان حال مرغوب ترین و پر تقاضا ترین معادن سنگ صابون ، معادن شهر مشهد می باشد ، که در رشته کوه بینالود و محله آبادگران در استان خراسان رضوی و در محدوده‌ی جنوبی شهر مشهد واقع شده است. گرچه در قدیم استخراج سنگ صابون در شهر های دیگری ازجمله جنوب خراسان ، کرمان و یزد انجام شده و این مورد را میتوان از اشیای بدست آمده از مناطق باستانی ان شهرها پی برد.
نام های دیگرسنگ صابون ( soapstone ):
نام‌های محلی سنگ صابون متفاوت است: در ورمونت از نام “گریت” استفاده می‌شود، در جورجیا انواع “سفید آسیاب” و “تیره آسیاب” مشخص می‌شود، در کالیفرنیا تالک “نرم”، “سخت” و “آبی” نام دارد.در ایتالیا به ان لاوک میگویند و در ایران و مشهد به آن سنگ هرکاره می گویند ،و در برخی از کشور ها از نام تالک استفاده می کنند .
هم اکنون می توانید ظروف سنگی ساخته شده از سنگ صابونی را از فروشگاه انلاین مسترسنگی خریداری کنید.
